Stanowisko FROB w sprawie poselskiego projektu nowelizacji uoup z dnia 23 czerwca 2015 r. (numer druku 3843)

FROB apeluje do członków Komisji Finansów Publicznych o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu poselskiego z dnia 23 czerwca 2015 roku (numer druku 3843), dotyczącego nowelizacji Ustawy o Usługach Płatniczych.

 

 

Przedmiotowy projekt w sposób nieuzasadniony i wybiórczo odnosi się do przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/751 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie opłat interchange w odniesieniu do transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę, na grunt prawa polskiego przenosząc jedynie jeden z obszarów Rozporządzenia – dotyczący systemów trójstronnych. Jednocześnie narusza w ten sposób zagwarantowaną Konstytucją równość wszystkich podmiotów, wprowadzając preferencje dla wybranych – w tym przypadku dwóch – beneficjentów zmiany.

 

Główny argument wnioskodawców nowelizacji odnosi się do zapewnienia na rynku płatności bezgotówkowych konkurencji między różnymi podmiotami i nieograniczanie jej wyłącznie do dwóch największych podmiotów: VISA i MasterCard. Jednak nie wydaje się być słuszne gwarantowanie ustawą preferencji wyłącznie dla dwóch podmiotów (Diners Club i American Express), potencjalnie zwiększających ich zyski, przy jednocześnie minimalnym wpływie na funkcjonowanie rynku – czyli praktycznie przy braku możliwości wpływania na zwiększenie konkurencyjności pomiędzy podmiotami.

 

Celem zmian wprowadzanych na europejskim rynku płatności było dążenie do ujednolicania stawek od transakcji kartowych i zwiększenie przejrzystości jego funkcjonowania. Firmy handlowe i usługowe chcą akceptować elektroniczne instrumenty płatnicze po niskich kosztach niezależnie od systemu płatności. Ograniczenie wysokości stawek interchange miało bardzo pozytywny wpływ na zwiększenie zasięgu płatności kartowych. Jedynym efektem uwolnienia stawek dla systemów trójstronnych będzie znaczący wzrost kosztów akceptantów, przy jednocześnie niewielkim lub żadnym wpływie na wzrost konkurencji pomiędzy systemami kartowymi.

 

Autorzy projektu nowelizacji Ustawy nie przedstawili żadnych badań rynkowych, popierających ich tezę o pozytywnym wpływie na rozwój rynku i konkurencji na nim zawieszenia stosowania wymogów ograniczenia opłat stawki interchange od systemów trójstronnych działających w modelu czterostronnym, tak, jak ma to miejsce w Polsce. Nie przedstawili również metodologii liczenia i weryfikowania wskaźników ograniczających (maksymalnie 3% udziału w rynku), wymaganych przez Unię przy wdrożeniu w krajowej legislacji wyłączenia wymogu traktowania systemu trójstronnego jak czterostronnego, z wszystkimi tego konsekwencjami.

 

Głównym celem ograniczeń w ustanawianiu wysokości interchange, wprowadzanych przez Ustawę o Usługach Płatniczych i Rozporządzenie unijne, było zapanowanie nad kosztami ponoszonymi przez akceptantów bezgotówkowych instrumentów płatniczych. Nadmiernie rozbudowane stawki zakłócały zrównoważony rozwój płatności bezgotówkowych i były ogromną niedogodnością dla funkcjonowania handlu i usług w Polsce. Model ograniczania kosztów płatności bezgotówkowych był efektem wieloletnich prac bardzo wielu ekspertów – uzyskany efekt potwierdził słuszność wybranego kierunku. Proponowana nowelizacja Ustawy spowoduje powrót do stawek stosowanych przed wejściem w życie poprzednich nowelizacji Ustawy, niwelując jednocześnie osiągnięty wcześniej konsensus.

 

Zadziwiające jest, że pomysłodawcy nowelizacji Ustawy nie zadbali o dostosowanie Ustawy do wszystkich zmian wprowadzanych przez Rozporządzenie unijne, a jedynie skupili się na nieistotnym dla rynku zabezpieczeniu interesów dwóch podmiotów. I to w okresie, kiedy Sejm wykorzystuje ostanie posiedzenia w aktualnej kadencji, żeby zająć się ustawami wyjątkowo ważnymi dla Polski.

 

Mając na uwadze powyższe, wnioskujemy o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu z dnia 23 czerwca 2015 roku (numer druku 3843) i ponowne rozpoczęcie prac nad projektem nowelizacji Ustawy o Usługach Płatniczych, obejmującego wszystkie obszary wymagające dostosowania do zmian wprowadzonych Rozporządzeniem unijnym.