Obrót bezgotówkowy: Debata Newsweeka
Upowszechnienie płatności bezgotówkowych w Polsce jest konieczne – stwierdzili uczestnicy debaty, która została zorganizowana w ostatnim czasie przez redakcję tygodnika „Newsweek Polska” oraz Narodowy Bank Polski. Tematem przewodnim spotkania były perspektywy rozwoju obrotu bezgotówkowego, m.in. w kontekście obniżki opłat od transakcji kartami płatniczymi. Obok NBP, w spotkaniu udział wzięli przedstawiciele Fundacji Rozwoju Obrotu Bezgotówkowego, Ministerstwa Finansów, dwóch największych organizacji płatniczych w Polsce – Visa i MasterCard – Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Senatu RP.
Podsumowując sytuację na rynku płatniczym dyskutanci omawiali kluczowe w ich opinii bariery, które mają negatywny wpływ na rozwój sieci akceptacji, jak również możliwe sposoby zmiany tego stanu rzeczy, poprzez obniżenie opłat Interchange, większą promocją płatności bezgotówkowych oraz edukację społeczeństwa w zakresie nowoczesnych, elektronicznych instrumentów płatniczych. Choć zdania poszczególnych uczestników debaty były w wielu kwestiach odmienne, zgodzili się oni co do potrzeby regulacji wysokości opłat Interchange. Ich obniżenie jest podstawowym warunkiem dynamizacji rozwoju obrotu bezgotówkowego. – Po stronie przedsiębiorców największą barierą są koszty akceptacji. Ostatnie badania FROB pokazały jednoznacznie, że jeśli koszty przypadające na jedną transakcję nie spadną w okolicę 0,5 proc., nie będzie nowej grupy akceptantów, którzy rozpoczną akceptację kart. – podkreślił w trakcie dyskusji Robert Łaniewski, Prezes FROB.
Analizując dotychczasowe inicjatywy w zakresie stworzenia rozwiązań na rzecz rozwoju obrotu bezgotówkowego przeważająca część uczestników debaty stwierdziła, że najlepszą propozycją był kompromis rynkowy, którego założenia były efektem prac specjalnego zespołu roboczego, powołanego pod auspicjami NBP. Ostateczny brak porozumienia był przyczyną rozpoczęcia prac nad regulacją ustawową dotyczącą wysokości opłat kartowych. Obecnie największe szanse na wejście w życie ma projekt nowelizacji ustawy o usługach płatniczych, przygotowany przez Senat RP. Jego kluczowym założeniem jest stopniowa obniżka Interchange do poziomu 0,5% w 2016 roku. Zawiera on również zapis umożliwiający powstanie alternatywnego, krajowego systemu płatniczego oraz znoszący zasadę honorowania wszystkich kart. W połowie grudnia ub.r. projekt został skierowany do prac sejmowych. Tym samym szeroka dyskusja na temat barier rozwoju obrotu bezgotówkowego oraz braku równowagi w ramach czterostronnego systemu płatniczego, którą inicjował m.in. FROB, ma szansę przełożyć się na pożądane zmiany na rynku płatności.