Badanie przełożenia obniżki if na rynek

Mniej niż połowa polskich przedsiębiorców słyszała o wejściu w życie w dniu 1 stycznia br. ustawowej regulacji wysokości opłaty interchange a zdecydowana większość (81%) nie odczuła zmiany wysokości opłat związanych z akceptacją kart płatniczych po wymuszonej presją na organizacjach płatniczych samoregulacji w styczniu 2013 r. Nie dziwi zatem wciąż dramatycznie niski poziom akceptacji kart płatniczych wśród polskich przedsiębiorców (17%). Jednocześnie jednak polscy przedsiębiorcy, podobnie jak ogół społeczeństwa, wykazują duże zainteresowanie nowoczesnym metodami płatności.
 

Takie wnioski wynikają z ogólnopolskiego badania przełożenia obniżek opłat interchange na rynek akceptacji kart płatniczych przeprowadzonego na zlecenie Fundacji Rozwoju Obrotu Bezgotówkowego (FROB) przez instytut badawczy Ipsos. Projekt zrealizowany został w partnerstwie z Wydziałem Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego pod kierunkiem dr. Jakuba Górki.
 

Głównym celem badania było opracowanie diagnozy sytuacji na rynku kart płatniczych, w tym uzyskanie informacji na temat aktualnej wiedzy przedsiębiorców w zakresie obowiązujących stawek opłaty interchange, ale też planowanych zmian ich wysokości oraz wpływu spodziewanych rozwiązań ustawowych na przyszły kształt rynku płatności kartowych.
 

Pomimo relatywnie niskiej świadomości dotyczącej nowych stawek opłaty interchange, zdecydowana większość przedsiębiorców (82%) jest zdania, że jej obniżenie o blisko 70% w stosunku to średniej stawki wyjściowej z 2012 r. (1,6%) wpłynie pozytywnie na poziom kosztów związanych z akceptacją kart płatniczych Visa i MasterCard.
 

„Ten optymizm cieszy, ale stanowi ogromne wyzwanie dla agentów rozliczeniowych. To na nich będzie ciążyła odpowiedzialność za przekładanie obniżek opłat interchange na faktyczne korzyści dla przedsiębiorców. FROB liczy na to, że tempo tych zmian będzie szybsze niż w ubiegłym roku tym bardziej, że większość przedsiębiorców oczekuje, że nastąpi to niezwłocznie po tym, gdy zacznie obowiązywać ustawa dla wszystkich umów, czyli z dniem 1 lipca br.” powiedział Robert Łaniewski, Prezes FROB komentując wyniki badania. Ponadto badanie pokazało, że większość przedsiębiorców nie zmieniała agentów rozliczeniowych od momentu, gdy rozpoczęła akceptowanie płatności kartowych w swojej firmie. Tak duży kredyt zaufania przy jednoczesnym funkcjonowaniu na rynku wielu podmiotów oferujących usługi rozliczeniowe powinno być wystarczającą zachętą do szybkiego reagowania przez agentów na obniżony poziom stawki interchange. Dużo zależy również od samych organizacji płatniczych i tego czy nie zechcą kompensować sobie utraty przychodów podwyższeniem innych opłat. Jak wynika z badania, ci przedsiębiorcy, którzy uważają, że obniżka opłaty interchange może nie w pełni pozytywnie wpłynąć na poziom kosztów związanych z akceptacją kart płatniczych, najczęściej obawiają się właśnie wzrostu opłat niezwiązanych z marżą agenta rozliczeniowego.
 

Celem badania było również przyjrzenie się potencjałowi nowych usług płatniczych. Pokazało ono, że
przedsiębiorcy byliby zainteresowani nowym bezgotówkowym instrumentem płatniczym o niskich kosztach (opłata na poziomie 0,5% wartości transakcji) i dodatkowych korzyściach np. umożliwiających płacenie telefonem komórkowym (57%). Nie byliby jednak raczej skłonni ponosić wyższych kosztów akceptacji płatności.
 

Wniosek ten pokrywa się z wnioskami kierownika badania dr. Jakuba Górki zaprezentowanymi w jego książce pt. „Efektywność instrumentów płatniczych w Polsce” i przedstawionymi po raz pierwszy w trakcie II Ogólnopolskiego Kongresu Płatności Bezgotówkowych. „Aby system płatniczy mógł funkcjonować w sposób efektywny konieczne jest usuwanie barier podażowo – popytowych i stymulowanie konkurencji na rynku instrumentów płatniczych poprzez tworzenie takich warunków, które będą sprzyjały pojawianiu się innowacji na szeroką skalę. Przez takie innowacje należy rozumieć rozwiązania o przejrzystym modelu biznesowym faktycznie równoważącym interesy różnych uczestników, zaawansowane technologicznie, o niskich kosztach, i jednocześnie cechujące się walorami niwelującymi zalety już rozpowszechnionych metod płatności, czyli przede wszystkim gotówki.” uważa dr Górka.
Ogólnopolskie, reprezentatywne badanie 1052 przedsiębiorców reprezentujących firmy o charakterze usługowo-handlowym, akceptujących płatności kartowe, przeprowadzone zostało w okresie od września do listopada 2013 r.